دستور SELECT در MySQL یکی از مهم‌ترین دستورات برای استخراج و نمایش داده‌ها از پایگاه داده است.

با استفاده از این دستور، می‌توان گزارش‌های متنوعی تهیه کرد که شامل فیلتر کردن، مرتب‌سازی، گروه‌بندی، انجام محاسبات، و ترکیب داده‌ها از چندین جدول می‌شود.

۱. ساختار کلی دستور SELECT

دستور SELECT برای دریافت اطلاعات از یک یا چند جدول به کار می‌رود:

SELECT column1, column2, ... FROM table_name;

🔹 column1, column2, … → نام ستون‌هایی که می‌خواهید نمایش داده شوند.
🔹 table_name → نام جدولی که داده‌ها از آن استخراج می‌شوند.

مثال: نمایش تمام داده‌های یک جدول

SELECT * FROM users;

🔹 این دستور تمامی ستون‌ها و رکوردها از جدول users را نمایش می‌دهد.

۲. فیلتر کردن داده‌ها با WHERE

برای استخراج اطلاعات خاص، می‌توان از WHERE برای فیلتر کردن داده‌ها استفاده کرد.

مثال: دریافت کاربران با نام “علیرضا”

SELECT * FROM users WHERE name = 'علیرضا';

🔹 فقط کاربرانی نمایش داده می‌شوند که نام آن‌ها “علیرضا” باشد.

مثال: دریافت کاربران بالای ۱۸ سال

SELECT * FROM users WHERE age > 18;

🔹 فقط کاربرانی نمایش داده می‌شوند که مقدار age بیشتر از ۱۸ باشد.

عملگرهای پرکاربرد در WHERE

مثال: کاربران بین ۲۰ تا ۳۰ سال

SELECT * FROM users WHERE age BETWEEN 20 AND 30;

مثال: کاربران با نام‌های “علی” یا “محمد”

SELECT * FROM users WHERE name IN ('علی', 'محمد');

مثال: کاربران با ایمیل‌هایی که با “gmail.com” تمام می‌شوند

SELECT * FROM users WHERE email LIKE '%gmail.com';

🔹 علامت % نشان می‌دهد که هر مقداری قبل از "gmail.com" مجاز است.

۳. مرتب‌سازی داده‌ها با ORDER BY

برای مرتب کردن داده‌های گزارش، از ORDER BY استفاده می‌شود.

مثال: مرتب‌سازی کاربران بر اساس سن (صعودی)

SELECT * FROM users ORDER BY age ASC;

مثال: مرتب‌سازی کاربران بر اساس نام خانوادگی (نزولی)

SELECT * FROM users ORDER BY last_name DESC;

🔹 ASC → مرتب‌سازی صعودی (کوچک به بزرگ)
🔹 DESC → مرتب‌سازی نزولی (بزرگ به کوچک)

۴. محدود کردن تعداد نتایج با LIMIT

اگر بخواهید تعداد مشخصی از رکوردها را در گزارش نمایش دهید، از LIMIT استفاده کنید.

مثال: دریافت ۵ کاربر اول

SELECT * FROM users LIMIT 5;

مثال: دریافت ۵ کاربر بعد از رد کردن ۱۰ کاربر اول

SELECT * FROM users LIMIT 5 OFFSET 10;

🔹 OFFSET 10 → از رکورد یازدهم شروع شود.
🔹 LIMIT 5 → فقط ۵ رکورد نمایش داده شود.

۵. گروه‌بندی داده‌ها با GROUP BY

GROUP BY برای دسته‌بندی داده‌ها و انجام محاسبات آماری روی هر گروه استفاده می‌شود.

مثال: شمارش تعداد کاربران بر اساس سن

SELECT age, COUNT(*) AS total_users FROM users GROUP BY age;

🔹 این دستور تعداد کاربرانی را که سن یکسان دارند نمایش می‌دهد.

مثال: محاسبه میانگین سن کاربران در هر شهر

SELECT city, AVG(age) AS avg_age FROM users GROUP BY city;

عملکردهای تجمعی (Aggregate Functions) در MySQL

۶. استفاده از JOIN برای ترکیب داده‌ها

برای تهیه گزارش‌هایی که شامل اطلاعات از چندین جدول هستند، از JOIN استفاده می‌شود.

مثال: دریافت اطلاعات سفارش‌های کاربران

SELECT users.name, orders.order_date, orders.amount
FROM users
JOIN orders ON users.id = orders.user_id;

🔹 این گزارش نام کاربر، تاریخ سفارش، و مبلغ سفارش را از دو جدول users و orders استخراج می‌کند.

۷. استفاده از UNION برای ترکیب چند SELECT

UNION برای ترکیب نتایج چندین SELECT استفاده می‌شود.

مثال: ترکیب کاربران تهران و مشهد در یک گزارش

SELECT name, city FROM users WHERE city = 'تهران'
UNION
SELECT name, city FROM users WHERE city = 'مشهد';

🔹 این دستور کاربران تهران و مشهد را در یک گزارش نمایش می‌دهد.

۸. استفاده از SUBQUERY برای گزارش‌های پیشرفته

یک زیرپرس‌وجو (Subquery) یک SELECT داخل یک SELECT دیگر است.

مثال: نمایش کاربران با بیشترین مبلغ سفارش

SELECT * FROM users WHERE id IN (
    SELECT user_id FROM orders WHERE amount = (SELECT MAX(amount) FROM orders)
);

🔹 این دستور اطلاعات کاربری را نمایش می‌دهد که بیشترین مبلغ سفارش را داشته است.

نتیجه‌گیری

• دستور SELECT ابزار اصلی برای استخراج داده‌ها از پایگاه داده است.
• با استفاده از WHERE می‌توان داده‌ها را فیلتر کرد.
• با ORDER BY می‌توان داده‌ها را مرتب‌سازی کرد.
• LIMIT تعداد نتایج را محدود می‌کند.
• GROUP BY برای دسته‌بندی داده‌ها و انجام محاسبات استفاده می‌شود.
• JOIN امکان ترکیب داده‌ها از چندین جدول را فراهم می‌کند.
• UNION نتایج چندین SELECT را ترکیب می‌کند.
• SUBQUERY برای پرس‌وجوهای پیچیده‌تر استفاده می‌شود.

✅ با ترکیب این قابلیت‌ها، می‌توان گزارش‌های حرفه‌ای و تحلیلی از داده‌های MySQL تهیه کرد.