PHP یکی از محبوب‌ترین زبان‌های برنامه‌نویسی سمت سرور است که در طول سال‌های مختلف پیشرفت‌های چشمگیری داشته است.
این زبان که ابتدا به‌عنوان یک ابزار شخصی توسط راسموس لردورف (Rasmus Lerdorf) در سال ۱۹۹۵ ایجاد شد، به مرور زمان توسعه پیدا کرد و به یک زبان برنامه‌نویسی قدرتمند و کاربردی در دنیای وب تبدیل شد. در ادامه، تاریخچه و ویژگی‌های مهم هر نسخه از PHP را بررسی می‌کنیم.
نسخه‌های مختلف PHP و ویژگی‌های آن‌ها
۱. PHP 1.0 – سال ۱۹۹۵
اولین نسخه رسمی PHP/FI (Personal Home Page / Forms Interpreter) در ۸ ژوئن ۱۹۹۵ منتشر شد. این نسخه تنها شامل چند ابزار ساده برای مدیریت صفحات وب و پردازش فرم‌ها بود و هنوز یک زبان برنامه‌نویسی کامل محسوب نمی‌شد.
۲. PHP 2.0 – سال ۱۹۹۷
این نسخه با بهبودهای مختلف و پشتیبانی از دیتابیس‌ها عرضه شد، اما هنوز هم فاقد امکانات مدرن برنامه‌نویسی بود.
۳. PHP 3.0 – سال ۱۹۹۸
در سال ۱۹۹۸، دو برنامه‌نویس به نام‌های زِند سوراسکی (Zeev Suraski) و اندی گاتمنز (Andi Gutmans) نسخه PHP 3 را توسعه دادند. این نسخه تغییرات اساسی داشت و پایه‌ای برای نسخه‌های بعدی شد. PHP 3 یک موتور پردازشی جدید داشت و از برنامه‌نویسی شی‌گرا (OOP) پشتیبانی می‌کرد.
۴. PHP 4.0 – سال ۲۰۰۰
این نسخه با استفاده از موتور پردازشی Zend Engine 1.0 ارائه شد که عملکرد و امنیت PHP را بهبود بخشید. همچنین، پشتیبانی از Sessions و Buffering Output اضافه شد.
۵. PHP 5.0 – سال ۲۰۰۴
PHP 5 یکی از مهم‌ترین نسخه‌ها بود که با معرفی Zend Engine 2.0، پشتیبانی قوی‌تری از برنامه‌نویسی شی‌گرا (OOP) ارائه داد. ویژگی‌های مهم این نسخه شامل:
- پشتیبانی کامل از کلاس‌ها و Object-Oriented Programming (OOP)
- معرفی SimpleXML برای کار با XML
- بهبود در مدیریت خطاها و استثناها (Exception Handling)
۶. PHP 6 (ناموفق) – سال ۲۰۱۰
PHP 6 هرگز به‌صورت رسمی منتشر نشد، زیرا توسعه‌دهندگان تلاش داشتند پشتیبانی از یونیکد (Unicode) را به آن اضافه کنند، اما این پروژه با شکست مواجه شد.
۷. PHP 7.0 – سال ۲۰۱۵
بعد از شکست PHP 6، تیم توسعه تصمیم گرفت نسخه جدیدی را با نام PHP 7 منتشر کند که یکی از بزرگ‌ترین پیشرفت‌ها در کارایی و سرعت PHP محسوب می‌شود. ویژگی‌های کلیدی این نسخه:
- افزایش سرعت اجرا تا دو برابر نسبت به PHP 5
- بهبود در مصرف حافظه
- اضافه شدن Type Hinting و Return Type Declarations
- معرفی Nullable Types و Spaceship Operator (<=>)
۸. PHP 8.0 – سال ۲۰۲۰
PHP 8 یکی از مهم‌ترین به‌روزرسانی‌های PHP بود که با معرفی JIT (Just-In-Time Compiler)، سرعت و کارایی برنامه‌های PHP را به شکل قابل‌توجهی افزایش داد. ویژگی‌های مهم این نسخه:
- Just-In-Time (JIT) Compilation برای بهبود سرعت اجرای کدها
- معرفی Match Expression به‌عنوان جایگزین switch
- بهبود در برنامه‌نویسی شی‌گرا و مدیریت خطاها
۹. PHP 8.1 و 8.2 – سال‌های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲
این نسخه‌ها ویژگی‌های پیشرفته‌تری مانند Enums، Fibers، Readonly Properties و Performance Improvements را معرفی کردند که توسعه برنامه‌ها را ساده‌تر و بهینه‌تر می‌کنند.
جمع‌بندی
PHP از یک ابزار ساده برای مدیریت صفحات وب به یکی از قدرتمندترین زبان‌های برنامه‌نویسی سمت سرور تبدیل شده است. با هر نسخه جدید، کارایی، امنیت و قابلیت‌های برنامه‌نویسی PHP بهبود یافته است. امروزه، PHP همچنان یکی از پرکاربردترین زبان‌ها در توسعه وب محسوب می‌شود و بسیاری از وب‌سایت‌ها و سیستم‌های مدیریت محتوا (مانند وردپرس) به آن وابسته هستند. اگر قصد یادگیری PHP را دارید، بهتر است روی نسخه‌های PHP 8 تمرکز کنید، زیرا از بهینه‌سازی‌های امنیتی و عملکردی جدید بهره می‌برد.
