زبان PHP یکی از محبوبترین زبانهای برنامهنویسی سمت سرور است که برای توسعه وب استفاده میشود.
برای نوشتن کدهای PHP، باید با سینتکس (Syntax) و اصول نگارشی آن آشنا باشید تا بتوانید کدهای بهینه، خوانا و بدون خطا ایجاد کنید. در ادامه، به بررسی قواعد اصلی نوشتن کدهای PHP میپردازیم.
۱. شروع و پایان کدهای PHP
کدهای PHP معمولاً درون فایلهایی با پسوند .php
قرار میگیرند و برای مشخص کردن آغاز و پایان کد PHP، از تگهای زیر استفاده میشود:
<?php
// کدهای PHP در این بخش قرار میگیرند
?>
همچنین یک روش کوتاهتر نیز وجود دارد، اما توصیه نمیشود مگر در شرایط خاص:
<?
echo "Hello, World!";
?>
استفاده از روش کوتاه، بستگی به تنظیمات php.ini دارد و در برخی سرورها ممکن است غیرفعال باشد.
۲. استفاده از دستور echo و print
برای چاپ داده در خروجی از echo یا print استفاده میشود:
<?php
echo "سلام، به PHP خوش آمدید!"; // نمایش متن
print "این هم یک متن دیگر!";
?>
تفاوت echo
و print
:
echo
سریعتر است و میتواند چندین مقدار را نمایش دهد.print
مقدار را برمیگرداند، اما کندتر ازecho
است.
۳. متغیرها در PHP
در PHP متغیرها با $
شروع میشوند و نیازی به تعیین نوع داده ندارند، چون PHP بهصورت دینامیک تایپ (Dynamic Type) است.
۳.۱ تعریف متغیر:
<?php
$name = "علی"; // متغیر متنی
$age = 25; // متغیر عددی
$is_student = true; // متغیر بولین
?>
۳.۲ قوانین نامگذاری متغیرها:
- نام متغیر باید با
$
شروع شود. - باید با حروف یا
_
شروع شود (اعداد در ابتدای نام مجاز نیستند). - حساس به حروف بزرگ و کوچک است (
$name
و$Name
دو متغیر متفاوتاند).
۴. عملگرها در PHP
PHP شامل عملگرهای متعددی برای انجام عملیات ریاضی، مقایسهای و منطقی است.
۴.۱ عملگرهای ریاضی
<?php
$a = 10;
$b = 5;
echo $a + $b; // 15
echo $a - $b; // 5
echo $a * $b; // 50
echo $a / $b; // 2
echo $a % $b; // 0 (باقیمانده تقسیم)
?>
۴.۲ عملگرهای مقایسهای
<?php
var_dump(10 == "10"); // true (چون مقدارها برابرند)
var_dump(10 === "10"); // false (چون نوع داده متفاوت است)
var_dump(10 > 5); // true
var_dump(10 < 5); // false
?>
۴.۳ عملگرهای منطقی
<?php
$x = true;
$y = false;
var_dump($x && $y); // false
var_dump($x || $y); // true
var_dump(!$x); // false
?>
۵. ساختارهای کنترلی در PHP
۵.۱ شرطها (if, else, elseif)
<?php
$age = 18;
if ($age >= 18) {
echo "شما مجاز به ورود هستید.";
} else {
echo "ورود شما ممنوع است.";
}
?>
۵.۲ حلقهها (for, while, foreach)
حلقه for
<?php
for ($i = 1; $i <= 5; $i++) {
echo "عدد: " . $i . "<br>";
}
?>
حلقه while
<?php
$x = 1;
while ($x <= 5) {
echo "عدد: " . $x . "<br>";
$x++;
}
?>
حلقه foreach
(برای آرایهها)
<?php
$colors = array("قرمز", "سبز", "آبی");
foreach ($colors as $color) {
echo "رنگ: " . $color . "<br>";
}
?>
۶. توابع در PHP
۶.۱ تعریف و استفاده از تابع
<?php
function sayHello($name) {
return "سلام، " . $name . "!";
}
echo sayHello("علی");
?>
۶.۲ مقدار پیشفرض در توابع
<?php
function greet($name = "کاربر") {
return "سلام، " . $name . "!";
}
echo greet(); // سلام، کاربر!
echo greet("محمد"); // سلام، محمد!
?>
۷. آرایهها در PHP
۷.۱ آرایههای عددی
<?php
$numbers = array(10, 20, 30, 40);
echo $numbers[0]; // 10
?>
۷.۲ آرایههای انجمنی (Associative)
<?php
$person = array("name" => "علی", "age" => 25);
echo $person["name"]; // علی
?>
۸. مدیریت خطاها در PHP
PHP چندین روش برای مدیریت خطا دارد:
<?php
error_reporting(E_ALL);
ini_set('display_errors', 1);
?>
برای جلوگیری از خطاها میتوان از try...catch
استفاده کرد:
<?php
try {
echo 10 / 0;
} catch (Exception $e) {
echo "خطا: " . $e->getMessage();
}
?>
۹. بهترین شیوههای کدنویسی (Coding Standards)
۱. از کامنتگذاری برای توضیح کد استفاده کنید:
// این یک کامنت تکخطی است
/*
این یک کامنت چندخطی است
*/
۲. از نامهای معنادار برای متغیرها و توابع استفاده کنید:
$price = 10000; // نام مناسب
$p = 10000; // نام نامناسب
۳. از indentation (تورفتگی مناسب) برای خوانایی کد استفاده کنید. ۴. از مقدارهای ثابت برای موارد ثابت استفاده کنید:
define("SITE_NAME", "MyWebsite");
نتیجهگیری
سینتکس و قواعد نگارشی PHP به شما کمک میکند که کدهای استاندارد، خوانا و بدون خطا بنویسید. رعایت نکاتی مثل ساختار کد مناسب، استفاده از توابع، آرایهها، شرطها و حلقهها از مهمترین اصول کدنویسی در این زبان هستند. با یادگیری و تمرین این مفاهیم، میتوانید برنامههای حرفهایتری با PHP ایجاد کنید.