در PHP، دادهها در متغیرها ذخیره میشوند و میتوانند انواع مختلفی داشته باشند.
برخلاف برخی زبانهای برنامهنویسی، PHP یک زبان دینامیکی است، به این معنی که نیازی به تعیین نوع داده هنگام تعریف متغیر ندارید و PHP بهطور خودکار نوع آن را تشخیص میدهد.
در این مقاله، انواع دادههای PHP را بررسی کرده و نحوه استفاده از هر یک را توضیح خواهیم داد.
۱. معرفی انواع دادهها در PHP
PHP دارای ۸ نوع دادهی اصلی است که به دو دستهی انواع دادهی مقدماتی (Primitive Data Types) و انواع دادهی پیچیده (Complex Data Types) تقسیم میشوند:
دستهبندی انواع دادهها در PHP
دستهبندی | نوع داده | توضیح |
---|---|---|
انواع مقدماتی (اسکالر) | رشته (String) | دادههای متنی |
عدد صحیح (Integer) | اعداد صحیح | |
عدد اعشاری (Float/Double) | اعداد اعشاری | |
بولین (Boolean) | مقدار true یا false | |
انواع دادههای پیچیده | آرایه (Array) | مجموعهای از مقادیر |
شیء (Object) | نمونهای از یک کلاس | |
انواع دادههای خاص | NULL | متغیر بدون مقدار |
Resource | دادههای منابع خارجی مانند اتصال به دیتابیس |
۲. انواع دادههای مقدماتی (اسکالر)
۲.۱ نوع دادهی رشتهای (String)
رشتهها برای ذخیره متن یا کاراکترها استفاده میشوند و باید درون نقلقول (""
یا ''
) قرار گیرند.
مثال از نوع دادهی رشتهای
<?php
$name = "محمد";
$message = 'سلام، خوش آمدید!';
echo $name . " - " . $message; // محمد - سلام، خوش آمدید!
?>
✅ تفاوت ""
و ''
:
- اگر از
""
استفاده کنید، متغیرها داخل رشته تجزیه میشوند. - اگر از
''
استفاده کنید، متغیرها نمایش داده نمیشوند و بهعنوان متن خام باقی میمانند.
<?php
$age = 25;
echo "سن من $age سال است."; // خروجی: سن من 25 سال است.
echo 'سن من $age سال است.'; // خروجی: سن من $age سال است.
?>
۲.۲ نوع دادهی عدد صحیح (Integer)
اعداد صحیح شامل اعداد مثبت و منفی بدون اعشار هستند.
مثال از عدد صحیح
<?php
$num1 = 100;
$num2 = -50;
echo $num1 + $num2; // خروجی: 50
?>
✅ ویژگیهای Integer:
✔ مقدار آن میتواند مثبت یا منفی باشد.
✔ نباید دارای اعشار باشد.
✔ حداقل مقدار آن PHP_INT_MIN و حداکثر مقدار آن PHP_INT_MAX است.
<?php
echo PHP_INT_MAX; // بیشترین مقدار عدد صحیح در PHP
echo PHP_INT_MIN; // کمترین مقدار عدد صحیح در PHP
?>
۲.۳ نوع دادهی اعشاری (Float / Double)
اعداد اعشاری (Floating Point) شامل اعداد دارای اعشار یا اعداد علمی هستند.
مثال از Float
<?php
$price = 10.99;
$tax = 2.5e3; // 2.5 × 10^3 = 2500
echo $price + $tax; // خروجی: 2510.99
?>
✅ ویژگیهای Float:
✔ شامل اعشار است.
✔ میتواند از نماد علمی (E یا e) برای نمایش مقدارهای بزرگ استفاده کند.
۲.۴ نوع دادهی بولین (Boolean)
Boolean فقط دو مقدار دارد:
true
(درست)false
(نادرست)
مثال از Boolean
<?php
$is_logged_in = true;
$has_access = false;
if ($is_logged_in) {
echo "شما وارد شدهاید."; // این پیام چاپ خواهد شد
}
?>
✅ نکته مهم:
در PHP، مقدارهای زیر بهعنوان false
در نظر گرفته میشوند:
0
(عدد صفر)""
(رشتهی خالی)NULL
array()
(آرایهی خالی)
۳. انواع دادههای پیچیده
۳.۱ نوع دادهی آرایه (Array)
آرایهها برای ذخیره چند مقدار در یک متغیر استفاده میشوند.
مثال از آرایه عددی
<?php
$colors = array("قرمز", "سبز", "آبی");
echo $colors[0]; // قرمز
?>
مثال از آرایهی انجمنی (Associative Array)
<?php
$person = array("name" => "علی", "age" => 30);
echo $person["name"]; // علی
?>
۳.۲ نوع دادهی شیء (Object)
شیء نمونهای از یک کلاس است و در برنامهنویسی شیءگرا (OOP) استفاده میشود.
مثال از Object
<?php
class Car {
public $brand;
public function setBrand($name) {
$this->brand = $name;
}
}
$myCar = new Car();
$myCar->setBrand("BMW");
echo $myCar->brand; // خروجی: BMW
?>
۴. انواع دادههای خاص
۴.۱ مقدار تهی (NULL)
مقدار NULL
نشاندهندهی متغیری بدون مقدار است.
مثال از مقدار NULL
<?php
$x = NULL;
var_dump($x); // خروجی: NULL
?>
۴.۲ نوع دادهی Resource
Resource
برای ذخیره منابع خارجی مانند اتصال به دیتابیس یا فایلها استفاده میشود.
مثال از Resource (اتصال به دیتابیس)
<?php
$conn = mysqli_connect("localhost", "root", "", "my_db");
var_dump($conn); // خروجی: object(Resource)
?>
۵. بررسی نوع دادهها
PHP دارای توابعی برای بررسی نوع متغیرها است:
تابع | توضیح |
---|---|
is_string($var) | آیا متغیر رشته است؟ |
is_int($var) | آیا متغیر عدد صحیح است؟ |
is_float($var) | آیا متغیر اعشاری است؟ |
is_bool($var) | آیا متغیر بولین است؟ |
is_array($var) | آیا متغیر آرایه است؟ |
is_null($var) | آیا مقدار NULL دارد؟ |
مثال از بررسی نوع داده
<?php
$var = 100;
if (is_int($var)) {
echo "متغیر عدد صحیح است.";
}
?>
نتیجهگیری
در این مقاله، انواع دادههای PHP را بررسی کردیم. دانستن تفاوت این دادهها در مدیریت حافظه، پردازش اطلاعات و بهینهسازی کد تأثیرگذار است. با یادگیری صحیح این مفاهیم، میتوانید کدهای مطمئن و بهینهتری بنویسید. 🚀